Kerst is voorbij maar echt winter wil het nog niet worden, al komt daar snel verandering in als we de voorspellingen mogen geloven. De donkere en koude winterdagen zijn voor ons duistere geesten een ideale setting voor enge films. Waar vroeger om een haardvuur enge verhalen werden verteld is het nu misschien een betere optie om voor een anthologie (ook wel portmanteau) te kiezen. Dit is een film die vaak door middel van een omlijstend verhaal (de ‘frame story’) een aantal korte verhalen vertelt. De film die het begin van het genre inluidde is Das Wachsfigurenkabinett, ook bekend als Waxwork (Paul Leni, 1924). In de jaren 60 en 70 maakte Amicus Productions, geïnspireerd door Dead of Night (1945) van de Ealing studio, een behoorlijk aantal anthologieën, met namen als Peter Cushing, Christopher Lee en Herbert Lom. Sindsdien zijn er nog regelmatig anthologieën uitgekomen en stijgt het de laatste jaren zelfs weer in populariteit. Denk maar aan films als V/H/S en zijn vervolg. Maar welke gaan er deze winter in de speler? It’s Only a Movie stelt een Top 15 samen.

15 After Midnight (1989)

Een professor in de psychologie geeft les over angst en geeft zijn studenten de kans om bij hem thuis echte angst te ervaren. Ze vertellen elk een verhaal waar ze zelf de hoofdrol in spelen.

• Een echtpaar raakt verzeild in een huis waar vijf mensen zijn vermoord.
• Vier tieners raken na het stappen verzeild in een vervallen tankstation met een sadistische eigenaar en zijn woeste honden.
• Een telefoniste met nachtdienst wordt gebeld door een stalker.

After Midnight begint goed, zakt in het midden wat in, maar eindigt met een leuk derde segment. Bij de finale ontspoort de film wat, maar dat geeft het wel die typische 80’s charme.

14 Cat’s Eye (1985)

In deze Stephen King verfilming, gebaseerd op korte verhalen van de schrijver, volgen we een kat die drie verhalen met elkaar verbindt. In de eerste twee is hij slechts toeschouwer, maar in het derde deel speelt hij een belangrijke rol.

• Een kettingroker checked in bij een afkickkliniek die wel heel ver gaat hem van het roken af te helpen.
• Als de vrouw van een gangster een affaire heeft met haar tennisleraar, wordt deze ontvoerd en gedwongen een rondje te lopen over de smalle richel om het penthouse van de gangster, die er alles aan doet hem te laten falen.
• De kat komt uiteindelijk aan op zijn bestemming bij een meisje. Deze wordt belaagd door een trol, maar de kat schiet te hulp.

Er zitten wat leuke eastereggs/cameo’s in de film voor liefhebbers van het werk van King. Verder lijkt de rode draad in de eerste twee segmenten de Maffia te zijn, echter is de finale meer bovennatuurlijk van aard. Desalniettemin is Cat’s Eye een spannende anthologie die je nieuwsgierig houdt naar de afloop van elk segment.

13 From a Whisper to a Scream (1987)

In Oldfield, Tennessee bezoekt een journalist de dorpshistoricus (Vincent Price), wiens nichtje een seriemoordenaar is die ter dood wordt veroordeeld. Door middel van vier verhalen uit het dorpje probeert de historicus de journalist te overtuigen van het kwaad dat in het dorpje huist.

• Een man geeft toe aan zijn verlangen naar moord en necrofilie, tot zijn verleden hem inhaalt.
• Een oude moerasbewoner bezit het geheim van eeuwig leven en het duurt niet lang of er komt een man die het wil stelen.
• Sideshow kermisklanten zuchten onder de ijzeren greep van een heks die ze bedreigt met pijn en leed als ze ooit weg lopen.
• Tijdens de Amerikaanse burgeroorlog nemen weeskinderen uit het zuiden wraak op moordzuchtige noordelijke soldaten.

Deze TV film van ABC heeft Karen Black in drie verhalen, telkens in een andere rol.

• Een leraar wordt verleidt door een leerling met kwaadaardige bedoelingen.
• Een preutse tweelingzus wil haar wilde zus ombrengen.
• In het bekendste stukje vecht een vrouw tegen een tot leven gekomen Zuni Fetish pop.

De Zuni pop is mischien wel een van de meest iconische verschijnsels uit alle anthologieën, maar ook de andere twee verhalen zijn zeker de moeite waard. Hoewel Karen Black zelf zegt geen fan te zijn van het horrorgenre speelt ze toch in een aardige rits mee en zet ze een goede acteerprestatie neer in deze TV film, die goed het tijdsbeeld van de 70’s weergeeft.

11 Body Bags (1993)

Hoewel de verwachtingen van een samenwerking tussen John Carpenter en Tobe Hooper niet helemaal waargemaakt worden staat deze TV film garant voor een avondje lol. Met cameo’s van o.a. Wes Craven, Sam Raimi en Roger Corman.

John Carpenter als doodgraver kondigt de verhalen aan in de framestory door middel van de verse kadavers die in zijn mortuarium liggen.

• Tijdens de nachtdienst in een tankstation wordt een bediende geterroriseerd door een moordenaar in Haddonfield. Met een dikke knipoog naar Michael Myers.
• Stacey Keach is een kalende man die koste wat kost zijn haar terug wil krijgen. Na een TV spotje van David Warner gaat hij voor diens experimentele therapie die in het begin erg succesvol is. Dit segment lijkt nog het meest op een van de vele Amicus verhalen, en is een unieke manier van Carpenter om zijn eerbied te tonen aan de jaren 50 monsterfilms.
• Niemand minder dan Mark Hamill speelt een honkbalspeler die op het punt staat door te breken als hij in een auto ongeluk zijn rechteroog kwijtraakt. Door middel van een experimentele operatie krijgt hij een nieuw oog, dat echter van een gestoorde moordenaar komt, met alle gevolgen van dien. Ongeveer 10 jaar voor The Eye gemaakt!

Doordat de laatste twee segmenten de nadruk leggen op modificatie van het menselijk lichaam wordt het eerste segment de vreemde eend in de bijt en komt Body Bags over als een verzameling losse verhalen zonder rode draad. Dit is jammer, omdat Body Bags een leuke body horror had kunnen zijn. Al met al is het nog steeds leuk om de bekende gezichten voorbij te zien komen.

10 Three… Extremes (2004)

Een Aziatische anthologie waarbij drie regiseurs hun kunnen tonen. Het eerste segment is later uitgewerkt tot de speelfilm Dumplings.

• Een oudere actrice probeert voedsel dat mensen hun jeugd terug zou geven.
• Een succesvolle regisseur en zijn vrouw worden gevangen genomen door een wraakzuchtige man.
• Een tragedie tussen een circus tweeling als jaloezie ze uit elkaar scheurt.

Deze drie verhalen laten meesterlijk zien dat extreme horror geen seriemoordenaars in afgelegen bossen hoeven te hebben.

9 Tales From the Darkside: The Movie (1990)

In navolging van de door George A. Romero geproduceerde TV-serie volgt Tales from the Darkside, mede geschreven door Romero en Stephen King. De framestory zit vol zwarte humor en ziet een heks (Debbie Harry) een jongen vetmesten voor hij de oven in gaat. De jongen vertelt de heks drie verhalen om zijn lot wat uit te stellen.

• Een student (Steve Buscemi) wordt een beurs ontzegt. Hij neemt wraak met behulp van een mummie.
• Een rijke oude man huurt een huurmoordenaar in om een ongrijpbare kat om te leggen.
• Een man ziet een gargoyle een man vermoorden in een steeg en moet beloven er nooit met iemand over te spreken.

Tales From the Darkside kan het best gezien worden als een semi vervolg op de Creepshow films en zit prima in elkaar met paranormale wezens, uitstekend voor Halloween dus!

8 Vault of Horror (1973)

Een Amicus productie over vijf vreemdelingen die in een lift stappen en uitstappen in een kamer die op een gentlemen’s club lijkt zonder uitweg. Ze gaan zitten en vertellen elkaar over hun dromen.

• Een man bezoekt zijn zus in een klein dorpje om haar vervolgens te vermoorden voor de erfenis. Als hij naderhand gaat zitten voor een maaltijd in het dorpsrestaurant komt er een vervelend geheim bovendrijven.
• Een man met een netheidsfetish trouwt met een jongere vrouw en drijft haar tot waanzin met zijn pietluttigheid.
• Een goochelaar met zijn assistent/vrouw gaan op zoek naar nieuwe trucs in India, waar ze een onverklaarbaar fenomeen vinden.
• Twee mannen bedenken een truc om de verzekering op te lichten via een levensverzekering. Uiteraard loopt dit totaal anders.
• Een schilder op Haïti hoort via een vriend dat zijn werk voor hoge bedragen verkocht wordt in New York, terwijl hem verteld is dat het waardeloos is. Hij keert zich tot Voodoo voor wraak.

Deze film laat goed zien dat Amicus vaak een duidelijke moraal steekt in hun anthologieën, namelijk wie zich probeert te verrijken over de rug van een ander staat niets dan rampspoed te wachten.

7 Asylum (1972)

Tijdens een sollicitatie voor de positie van hoofdarts in een gesticht krijgt een man de taak om via gesprekjes met de patiënten te raden wie zijn voorganger was voor hij doordraaide en een nieuwe identiteit aannam. De gesprekken vormen de verhalen.

• Een man vermoordt zijn vrouw en snijd haar in stukken, maar houdt geen rekening met haar kennis over Voodoo.
• Een man laat een pak maken van een stof met bovennatuurlijke krachten.
• Een vrouw komt uit een psychiatrische inrichting om bij haar broer in te trekken, maar dan komt Lucy, die zelfs tot moord in staat is om haar te helpen.
• Een dokter verplaatst zielen in kleine poppen om wraak te nemen.

Alle segmenten zijn prima te doen, met als toppers het tweede en derde. De film heeft een echte Amicus feel en heeft dus bijna geen gore. Dit stoort niet omdat de verhalen goed in elkaar zitten.

6 Twilight Zone: The Movie (1983)

De film gebaseerd op de legendarische serie van Rod Serling.

• Een racist krijgt een koekje van eigen deeg als hij door tijd en ruimte wordt getransporteerd.
• Een oude man loopt een verzorgingstehuis binnen en verklaart de bron van eeuwige jeugd te hebben gevonden.
• Een jongen met speciale gaven terroriseert zijn gezin.
• Een passagier in een vliegtuig ziet een gremlin op de vleugel van het toestel.

Sterke anthologie waarvan met name het laatste segment erg bekend is geworden dankzij een zeer sterke acteerprestatie van John Lithgow.

5 Black Sabbath (1963)

Drie verhalen die aan elkaar worden gepraat door Boris Karloff.

• Een vrouw krijgt mysterieuze dreigende telefoontjes en krijgt hulp van haar ex (afhankelijk van welke versie je hebt. De Amerikaanse versie negeert het lesbische subplotje en maakt er een niet heel duidelijk spookverhaal van).
• Een Russische nobelman vindt een onthoofd lijk en zoekt zijn toevlucht in een huis vlakbij.
• Een zuster leert via de moeilijke weg dat stelen van een dood medium een slecht idee is.

Een van de toppers in het genre. In het laatste segment zit een van de engste scènes uit alle horror anthologieën.

4 Creepshow (1982)

Geschreven door Stephen King en geregisseerd door George A. Romero benadert deze film het beste de jaren 50 strips waarop hij gebaseerd is. Met een framestory over een jongen die van zijn vader de strip Creepshow niet meer mag lezen.

• Een vermoorde man keert terug uit de dood om zijn hebberige familie een halt toe te roepen.
• Een hillbilly raakt geïnfecteerd door een meteoriet die in zijn tuin is geland.
• Een vermogend man vermoord zijn vrouw en diens minnaar, maar ze blijven niet lang dood.
• Een monster in een krat geeft een man de uitgelezen kans om van zijn kenau van een vrouw af te komen.
• Een man met extreme smetvrees ontmoet een aantal kakkerlakken

Als een van de bekendste titels uit deze lijst zal Creepshow veel liefhebbers niet onbekend zijn. Deze samenwerking tussen twee iconen uit het genre is dan ook zeer vermakelijk. Alle segmenten bezitten een zekere charme en zijn behoorlijk divers in zijn opbouw. Stephen King heeft ook een rol in een van de segmenten.

3 Dead of Night (1945)

Een man schrikt zich wezenloos als hij erachter komt dat hij elke feestgast in zijn dromen heeft gezien waardoor de gasten onderling gaan praten over bovennatuurlijke ervaringen.

• Een race autocoureur krijgt een eng voorgevoel.
• Een man wordt lastiggevallen door de geest van zijn oude golfpartner.
• Een man ziet een alternatieve wereld in een antieke spiegel.
• Een buikspreker is ervan overtuigd dat zijn pop leeft.

Deze film maakte de weg vrij voor de anthologieën in de jaren 60 en 70 en vestigde wat conventies zoals de frame story en de twist op het einde.

2 Trick ‘r Treat (2007)

Tijdens Halloween gebeurt er een hoop in een klein stadje.

• Een stel breekt de regel over het niet uitblazen van een pompoenlantaren voor middernacht en moeten de consequenties onder ogen zien.
• Een schooldirecteur probeert een begraven geheim in zijn achtertuin verborgen te houden.
• Een chagrijnige oude man ontdekt wat er gebeurt met mensen die weigeren snoep te geven aan trick-or-treaters.
• Een groepje scholieren gaat na of de legende van de schoolbus slachtpartij waar is en ontdekken dat de doden niet altijd dood blijven met Halloween.
• Een jonge dame is op zoek naar de ware en ontdekt een lange knappe vreemdeling.

De jongste film in de lijst en gelijk op nummer twee. De film vindt elke Halloween zijn weg naar mijn speler en gaat nog steeds niet vervelen. De segmenten worden leuk met elkaar verbonden en zijn erg origineel. Voor mij is dit een schoolvoorbeeld van wat een goede anthologie moet hebben.

1 Tales From the Crypt (1972)

Vijf vreemdelingen lopen in catacomben tot ze een mysterieuze man ontdekken die hun enkele vragen stelt. Hierna vertellen de vreemdelingen hun verhaal.

• Een vrouw vermoordt haar man maar krijgt dan te maken met een ontsnapte gek in kerstpak.
• Een man die ervandoor gaat met zijn minnares krijgt een auto ongeluk.
• De man die verantwoordelijk is voor de zelfmoord van zijn buurman krijgt een leuk valentijns cadeau.
• Een magisch beeldje vervult drie wensen, maar bij elke wens wordt het er niet makkelijker op.
• De patiënten van een blindenopvanghuis nemen wraak op hun nieuwe directeur.

De nummer een, gebaseerd op EC comics. Amicus maakt een film met verhalen die erg goed in elkaar steken en waarvan enkele zelfs hele subgenres het leven in hebben geblazen. Het eerste segment heeft bijvoorbeeld veel navolging gekregen in kerst slashers. Het geheel ademt sfeer uit en is behoorlijk spannend.