Vikingen zijn de laatste jaren opnieuw relevant geworden door het grote succes van de Canadees-Ierse serie Vikings die liep van 2013 t/m 2020. Voor films over Noormannen (Vikingen waren vooral de zeevaarders) moet je wat dieper graven. We hebben bijvoorbeeld de Kirk Douglas film The Vikings uit 1958, het matige The 13th Warrior met Antonio Banderas uit 1999 en een IJslandse trilogie uit 1984, When the Raven Flies. De allerbeste vikingfilm is zonder twijfel Valhalla Rising van Nicolas Winding Refn uit 2009. Refn was destijds een rijzende ster onder regisseurs die zich visueel onderscheidden van de rest. Op dit moment is Robert Eggers dat. The VVitch is een van de beste horrorfilms van de laatste decennia. The Northman is Eggers’ opstap naar een groter publiek.

Plot: In het jaar 895 wil de Vikingkoning Aurvandil afscheid nemen van de wereld van de doden en de macht overdragen aan zijn jonge zoon Amleth. Fjölnir, de halfbroer van Aurvandil, heeft echter andere plannen. Hij doodt de koning om zelf de troon te bestijgen. Amleth ontsnapt, maar zijn moeder, koningin Gudrún, wordt gevangengenomen. De prins zweert dat hij op een dag zijn vader zal wreken, zijn oom Fjölnir zal vermoorden en zijn moeder zal bevrijden. Vele jaren later is Amleth uitgegroeid tot een machtige krijger. Samen met een plunderende bende plundert hij het land van de Rus. Wanneer een dorp wordt aangevallen, wordt hij herinnerd aan zijn oude eed, die hij bijna vergeten was en samen met de slaaf Olga begint hij zijn plan uit te voeren.

Dat The Northman Eggers’ opstap is naar een groter publiek wil nog niet zeggen dat we met een Gladiator-achtige film te maken hebben. Zo ontoegankelijk als Eggers’ vorige film, The Lighthouse, is The Northman niet, maar ga er maar vanuit dat veel mensen met verkeerde verwachtingen de bioscoopzaal ingaan. De trailer belooft namelijk veel in de trant van Game of Thrones terwijl we hier echt met een film te maken hebben die inhoudelijk redelijk simplistisch is, maar visueel overweldigend kan zijn. Het wraakthema wordt regelmatig onderbroken door een aantal WTF momenten die knap in beeld zijn gebracht. Hier ligt vooral de kracht van Eggers. Neem de ritueelscène in de grot met Willem Dafoe waarin Yggdrasil, de heilige boom uit de Noorse Mythologie uitgebeeld wordt, of de scène waarin een Valkyrie op het vliegende paard Pegasus de lucht in stijgt. Het zijn stuk voor stuk schitterende scènes die het medium film naar een hoger plan tillen.

Maar toch, The Northman was ik de volgende dag eigenlijk alweer vergeten. Dit is nou echt zo’n ‘overstapfilm’ naar een groter publiek die bepaalde zaken heeft ingeleverd om meer mensen aan te kunnen spreken. The Lighthouse was ontzettend bizar en The VVitch ging onder je huid zitten. The Northman kent meer bombast, meer actie en dat had prima gepast in 90 minuten. We zitten nu 130 minuten te kijken naar Noormannen die schreeuwen over Odin en Walhalla en elkaar hun kop inslaan en dat heb je na 90 minuten eigenlijk al snel gezien. Zeker als het narratief zo dun is. De acteurs doen het allen prima. Vooral Alexander Skarsgård is sterk als de met wraak beluste prins Amleth. Ook zien we Björk voor het eerst sinds 2005 in een (kleine) rol als heks met voorspellende visioenen. In negatieve zin valt vooral Nicole Kidman op. Haar bewerkte 21e eeuwse kop werkt niet echt geloofwaardig tussen alle ruige en vieze koppen van de overige acteurs. Ze acteert prima, maar de fillers werken behoorlijk storend.

The Northman is een verademing tussen blockbusters als de zoveelste Marvel of The Rock film, maar weet uiteindelijk toch niet zo beklijvend te werken als Robert Eggers’ eerdere films. Compromisloosheid is deels ingeleverd voor toegankelijkere cinema en hoewel wij op momenten nog steeds oogverblindende dingen te zien krijgen is The Northman uiteindelijk alweer snel vergeten.