Na de Horror Top 25 van de jaren 70 en 80 mag een Horror Top 25 van de jaren ’90 natuurlijk niet ontbreken. De jaren 90 zijn op horrorgebied minder spannend dan de jaren 70 en 80, maar baanbrekender dan menigeen zou denken. De hoeveelheid aan echt goede horror is wel afgenomen en ook gevestigde regisseurs haalden vaak niet hun oude niveau, maar dat wil nog niet zeggen dat de jaren 90 zijn toppers niet kent. It’s Only a Movie heeft de 25 films die hoog scoren en het horrorhart sneller doen kloppen op een rijtje gezet.

25 Body Bags – John Carpenter, Tobe Hooper (1993)
De eerste film in deze Horror Top 25 van de jaren 90 is een interessante samenwerking tussen twee regisseurs die de jaren 70 en 80 hebben getekend en ook veelvuldig in de Horror Top 25 van de jaren 70 en 80 voorkomen. Body Bags is nergens even goed als het betere werk van de twee heren, maar is een erg fijne verzameling kortverhalen, die variëren van leuk tot erg goed. Leuk is vooral het verhaal van de man die een dubieus middeltje krijgt toegediend tegen haarverlies en erg goed is het verhaal in en rond het pompstation. Niet toevallig zijn beide verhalen geregisseerd door John Carpenter.

24 Return of the Living Dead III – Brian Yuzna (1993)
Het klassieke origineel kreeg zijn tweede vervolg met deze film die een wat serieuzere twist geeft aan het komische aspect van de vorige twee films. Meestal verloopt zo’n omwenteling niet al te best, maar Brian Yuzna krijgt het voor elkaar een fascinerende film in elkaar te zetten. Vooral de liefdesrelatie tussen Curt en zijn wegrottende vriendin Julie is overtuigend. Return of the Living Dead III is een ondergewaardeerde film die een bekend concept nieuw leven weet in te blazen.

23 Castle Freak – Stuart Gordon (1995)
Stuart Gordon is ook in de jaren 90 geen onbekende naam. Zijn eerste drie films zijn pareltjes uit de jaren 80 en met Castle Freak zet hij die trend voort. Castle Freak is nergens zo inventief als bijvoorbeeld Re-Animator, maar staat zeker zijn mannetje wat sfeer en creature design betreft. De freak is een aangenaam filmmonster en het kasteel fungeert prima als decor. Daarnaast hebben we natuurlijk ook weer een glansrol voor Gordon-regular Jeffrey Combs. Een onterecht vergeten titel.

22 Scream – Wes Craven (1995)
Scream staat in menig jaren 90 lijstje heel wat hoger dan de plek in deze lijst. Aan de originaliteit en inzicht van Craven ligt het niet. Wel ligt het aan de uitwerking. De high-school setting doet denken aan menig jaren 80 high-school horror, echter is het hier allemaal wat gladjes. Namen als Neve Campbell en vooral Courtney Cox hebben hier een groot aandeel in. Ook de killer is verre van indrukwekkend. Zijn uitdossing staat volledig in de schaduw van slasher-iconen als Jason Voorhees en Freddy Krueger en de kills zijn wel erg ‘clean’. Deze trend zette zich voort in een betreurenswaardige herleving van de slasher. Scream moet het vooral hebben van zijn uitgangspunt en dat bezorgt de film de 22e plek in deze top 25.

21 Gremlins 2 – Joe Dante (1990)
De monsterhit Gremlins uit 1984 kende pas zes jaar later een vervolg. Wel weer geregisseerd door Joe Dante zelf en met grotendeels dezelfde ingrediënten. Ditmaal vindt de ravage die de monsters aanrichten plaats in een grote wolkenkrabber, wat weer eens bevestigt dat alles aan sequels groter in aanpak is. Het leukste aan deze films blijft het uitbarsten van de chaos wanneer schattige Gizmo wordt blootgesteld aan water of voedsel na middernacht. De gremlins zorgen namelijk voor een paar erg vermakelijke scènes. Dante weet ook hier weer een sterke balans te scheppen tussen traditionele horror en vermaak voor het grote publiek.

20 Nightbreed – Clive Barker (1990)
Schrijven kan Clive Barker als geen ander, regisseren niet helemaal. Hoewel Hellraiser een klassieker in het genre genoemd mag worden, staat die film niet bekend om zijn audiovisuele flair. Wel weet Barker altijd een fascinerende wereld te creëren. Zo ook in Nightbreed. Het script is chaotisch en het acteerwerk potsierlijk, maar de wezens die hij tentoonstelt wanneer we ons in Midian bevinden, zijn een lust voor het oog. Alleen al daarom is Nightbreed een aanrader en verdient het een plek in deze lijst.

19 Child’s Play 2 – John Lafia (1990)
Dat dit tweede deel uit de Chucky-reeks hoger staat dan het betere origineel in de Horror Top 25 van de jaren ’80, is een teken dat de jaren ’90 minder echt goede horrors kent dan de jaren ’80. Zulke sequels zijn echter altijd nog beter dan de fantasieloze remakes die we heden ten dage kennen. Child’s Play 2 speelt hetzelfde trucje opnieuw uit, maar weet te scoren met Chucky, die met elk vervolg sadistischer werd, en met een erg tof einde in een grote speelgoedfabriek. De klap op de vuurpijl is echter de hilarische poster. De kunst van de cover-art was begin jaren 90 nog niet verloren gegaan.

18 Brainscan – John Flynn (1994)
Brainscan is een film die een sleurende kwestie aan het licht brengt: de scheidingslijn tussen fictie en realiteit en of mensen die nog wel kunnen maken wanneer blootgesteld aan geweld in films en games. Die basis wordt op een heerlijke manier gebruikt om tot een bijzonder vermakelijke film te komen. Brainscan heeft een beetje van alles wat horror leuk maakt: de Trickster, een manipulatieve en sadistische killer, een foute soundtrack, een leuke hoofdrol voor toentertijd opkomende tienerster Edward Furlong (inmiddels weten we wel beter) en zelfs Argento-achtige stijlvolle moordscènes. Een film die meer aandacht verdient.

17 Wes Craven’s New Nightmare – Wes Craven (1994)
New Nightmare is de tweede notering voor Wes Craven in deze lijst en het zevende deel van de A Nightmare on Elm Street-reeks. Na de volgens velen abominabele Freddy’s Dead vond Craven dat het tijd was om in stijl een einde te breien aan de mega-succesvolle Elm Street-franchise. Dat Craven vernieuwend te werk kon gaan, liet hij nog voor Scream al zien. De grote kracht van New Nightmare is het script dat de overgang maakt van fictie naar realiteit. Met het droom-principe van A Nightmare on Elm Street valt hier goed mee te werk en dat is ook precies wat Craven doet. Het einde van de film doet de opbouw tekort, maar Craven heeft zijn belofte hiermee ingelost.

16 Basket Case 2 – Frank Henenlotter (1990)
Frank Henenlotter deed Duane en Belial na acht jaar terugkeren. Basket Case introduceerde deze bizarre tweeling in een film die cult uitstraalt. Deel twee ziet er opgepoetst uit en richt zich veel meer op komedie. Met succes, want Basket Case 2 is anders, maar net zo’n rare trip als het origineel. Ook hier geldt weer: ’the sequel is bigger’. De freaks zijn er veel meer en dat kent zijn uiting in een wonderlijke climax. Erg leuk.

15 Bordello of Blood – Gilbert Adler (1996)
Tales from the Crypt is een tv-serie die werd uitgezonden tussen 1989 en 1996 en was gebaseerd op de originele EC-comics uit de begin jaren ’50. De tv-serie werd gevolgd door drie films, waaronder Bordello of Blood. Deze film is de beste van de drie, op korte afstand gevolgd door het eveneens sterke Demon Knight. Bordello of Blood is het type horrorfilm voor een fijne avond pretentieloos vermaak. De Crypt Keeper introduceert ons aan een verhaal dat bol zit van bloot, ’tongue in cheek’ humor, gore en Corey Feldman! Kortom; ultiem horrorvermaak.

14 The Exorcist III – William Peter Blatty (1990)
Na een teleurstellend vervolg op één van de beste horrorfilms ooit, nam Blatty, schrijver van The Exorcist, de regie zelf in handen voor het tweede vervolg. Exorcist II: The Heretic werd volledig genegeerd en Blatty gooide zijn eigen visie erop los. Helaas bemoeide de studio zich in de post-productie zodanig met de film dat Blatty’s visie ook hier weinig eer werd aangedaan. Desalniettemin is The Exorcist III een ijzersterke horrorfilm geworden die een van de meest geweldige schrikscènes ook kent.

13 Jacob’s Ladder – Adrian Lyne (1990)
Films die je een complete zogenaamde ‘mindfuck’ bezorgen, begonnen vooral eind jaren ’90 populair te worden. Jacob’s Ladder was er als één van de eerste bij en is misschien ook meteen één van de beste in zijn soort. De scènes waarin Jacob, gespeeld door Tim Robbins, visioenen ziet zijn beklemmend en sleuren je mee Jacobs nachtmerrie in. Het trucje dat uiteindelijk wordt uitgespeeld kennen we inmiddels wel, maar dat neemt niet weg dat Jacob’s Ladder een ijzersterke psychologische horror is.

12 Audition – Takashi Miike (1999)
De volgende psychologische horror in deze lijst is Audition van enfant terrible en duizendpoot Takashi Miike. Miike’s cv is enorm divers en varieert van kinderfilms tot extreme exploitation. Audition is vooral filmisch van een wat traditionelere aard en toont een wat bravere Miike. Maar ook in suspense voelt Miike zich thuis, want Audition gaat onder je huid zitten en dit ligt vooral aan het enge hoofdpersonage. Laat je niet misleiden door haar mooie uiterlijk, want Asami is één van de meest angstaanjagende filmpersonages die je ooit zult tegenkomen.

11 Troll 2 – Claudio Fragasso (1990)
Laat ik bij deze titel voorop stellen dat ik bij het opstellen van deze lijst mij niet blind staar op de kwaliteit van een film, maar dat ik vooral kijkgenot hoog in het vaandel heb staan. En genieten doe ik zeker bij Troll 2, volgens velen de slechtste film ooit! Troll 2 is legendarisch en kent zelfs een enorme fanbase. Dit is niet voor niets. Troll 2 is namelijk hilarisch slecht en is de definitie van cult. Quotes uit de film zijn instant classics geworden (‘You can’t piss on hospitality’) en bepaalde scènes geven je plaatsvervangende schaamte (het dwangmatige zingen in de auto). Troll 2 verdient wegens al deze punten gewoon een plek in een horror toplijst.

10 Ringu – Hideo Nakata (1998)
De populariteit van de J-horror en het enge Japanse meisje begon ongetwijfeld met deze film. Ringu gaat slim om met media en presenteert een videoband als bron van alle ellende. Fascinerend vooral als je de film destijds ook echt op VHS zag. Hideo Nakata weet erg goed in te spelen op angst in zijn meest basale vorm en zet dat auditief kracht bij. Een telefoon klinkt zelden zo eng als in de beginscène. Ringu was typisch zo’n film waar je op school over sprak met je klasgenoten en die voor veel impact zorgde. De vele sequels en prequels doen dit origineel weinig eer aan en het Japanse meisje met het lange haar is lang niet meer zo eng, maar Ringu blijft ondanks dit alles fier overeind staan.

09 Misery – Rob Reiner (1990)
Stephen King’s werk is in de jaren 90 veelvuldig verfilmd, vooral in de vorm van tv-films van wisselende kwaliteit. Misery valt daar absoluut niet onder en kan zelfs meedingen naar de beste King-verfilming ooit. Vooral Kathy Bates als psychotische fan wekt veel indruk op. Geschoten op veelal eenzelfde locatie, weet Misery een geweldige sfeer neer te zetten en wordt de gevangenschap van het personage van James Caan steeds voelbaarder. Een klassieke film die een stel memorabele scènes kent.

08 Stephen King’s It – Tommy Lee Wallace (1990)
Zoals hierboven vermeld kennen veel boeken van Stephen King hun uitwerking in een tv-film. Veruit de beste van al die tv-films is die gebaseerd op het boek dat ons kennis liet maken met Pennywise the Clown, hier op onvergetelijk wijze neergezet door Tim Curry. It volgt alle regeltjes van de tv-film, maar doet dit met veel hart en met een sterk script dat uitstekend opbouwt naar een wat teleurstellende climax. Deze hoge notering heeft It dan ook vooral te danken aan Pennywise, die met zijn sadisme en mimiek met gemak de show steelt.

07 Village of the Damned – John Carpenter (1995)
De Horror Top 25 van de jaren 80 werd deels gedomineerd door Master of Suspense John Carpenter. Met titels als The Thing, Prince of Darkness en The Fog heeft hij de jaren 80 kleur gegeven. In de jaren 90 ging hij hier nog even mee door, al werd dit decennium niet Carpenters meest succesvolle. Village of the Damned is misschien Carpenters laatste écht goede film, Cigarette Burns buiten beschouwing gelaten. De film is een remake en kent weinig memorabele personages, maar de sfeer druipt zoals gewoonlijk weer van het scherm af en de score is magistraal. Vooral in de lange eindscène komt dit volop tot uiting.

06 Candyman – Bernard Rose (1992)
Regisseur Bernard Rose heeft zich een enkele keer aan het horrorgenre gewaagd en de eerste keer dat hij dat deed leverde gelijk een van de beste films uit de jaren 90 op. Candyman is een hypnotiserend werkje, dat een killer introduceert die tot de verbeelding spreekt. Op een bijna sprookjesachtige wijze wordt zijn tragische levensverhaal op ons losgelaten. De uitmuntende score van Philip Glass maakt het sprookje voelbaar en de onorthodoxe setting geeft Candyman een bizar sfeertje mee. Weinigen zullen na het zien van deze ‘urban nightmare’ nog vijfmaal Candymans naam in de spiegel durven roepen.

05 Braindead – Peter Jackson (1992)
Nog voordat Peter Jackson de grote naam werd die hij nu is, regisseerde hij drie films die door menig horrorliefhebber op handen worden gedragen. Bad Taste en Meet the Feebles waren opwarmertjes voor wat nog komen zou. Braindead doet de naam splatter volledig eer aan en doet een ongeziene hoeveelheid nepbloed door het scherm spuiten. Ledematen en hoofden vliegen middels o.a. grasmaaiers alle kanten op en dit alles wordt nog eens behoorlijk inventief in beeld gebracht en met een flinke dosis aanstekelijke humor. Jackson regisseerde hier nog volledig onbevangen en het is jammer dat hij zich door zijn succes met de The Lord of the Rings-trilogie moet limiteren tot grootfilmerij.

04 The Silence of the Lambs – Jonathan Demme (1991)
Ongewoon voor dergelijke lijsten, is The Silence of the Lambs een alom geroemde film, die zelfs Oscars heeft binnengesleept voor Beste Film, Beste Script en Beste Regisseur, de drie belangrijkste prijzen van The Academy. Heden ten dage is dat moeilijk voor te stellen, dat een horrorfilm die Oscars binnenhaalt, maar destijds maakte deze film heel wat los bij heel veel mensen. Niet geheel onterecht, want The Silence of the Lambs is ook echt een ontzettend beklemmende film, die heel veel dingen goed doet. Het acteerwerk is sterk, het script ontzettend strak en de ‘bad guys’ onvergetelijk. Ted Levine als Jame Gumb en vooral Anthony Hopkins als Dr. Hannibal Lecter maken diepe indruk.

03 The Blair Witch Project – Eduardo Sánchez, Daniel Myrick (1999)
De jaren 90 zijn toch invloedrijker dan menigeen beweert. Niet alleen de J-horror, maar ook de ‘found-footage’ film, die nog steeds populariteit oogst, kende zijn oorsprong in dit decennium. The Blair Witch Project introduceerde ons aan een filmstijl, die film ineens erg toegankelijk maakte voor een hele hoop mensen. Bioscoopbezoekers met een beetje inlevingsvermogen moeten een van hun meest enge filmervaringen ooit hebben gehad in 1999, toen deze film het filmlandschap op haar kop zette. The Blair Witch Project is een film die ervoor zorgt dat je niet even snel door het bos fietst ’s nachts.

02 Bram Stoker’s Dracula – Francis Ford Coppola (1992)
Francis Ford Coppola was al geen onbekende in het horrorgenre (in 1963 was hij zelfs een pionier met Dementia 13), maar dat hij in de jaren 90 zó een comeback naar het genre zou maken, zag menigeen niet aankomen. Bram Stoker’s Dracula is een ontzettend stijlvolle gotische horrorfilm, die trouw is gebleven aan het boek en ook aan de filmstijlen uit de jaren 20 en 30, door welke hij zich liet inspireren. Zo zijn alle special effects en is de belichting on-set verwezenlijkt. Het visuele aspect van Dracula is werkelijk overdonderend. Haast elke scène is een feest voor het oog en de horror hoeft daar niet eens voor onder te doen. Gedragen door de zware muziek van Wojciech Kilar, is deze gotische horror een ware belevenis.

01 In the Mouth of Madness – John Carpenter (1994)
En zo zijn we aangekomen bij de nummer één van de Horror Top 25 van de jaren 90. Een film die voor een bijzonder feit zorgt, want na de Horror Top 25 van de Jaren 70 en jaren 80, wordt ook deze lijst aangevoerd door een film van John Carpenter. De beste man heeft volgens It’s Only a Movie dus drie decennia lang gezorgd voor de beste horrorfilm. In the Mouth of Madness is het laatste meesterwerk van de meester en een film die op sublieme wijze parallelle werelden, à la Clive Barker en H.P. Lovecraft creëert. Het mysterie wordt nagelbijtend opgebouwd door middel van angstaanjagende surrealistische scènes en dat alles bedekt met een typisch John Carpenter-sausje. Deze film heeft het allemaal en doet terugverlangen naar de tijden dat grotere horrorfilms nog de stempel van een maker droegen.